Nhắc đến trà tại Nhật bản thì nhiều người vẫn nghĩ đó là Trà Đạo, nhưng ít người để ý đến các loại trà có mặt tại Nhật bản và có rất nhiều loại trà có nguồn gốc tại đây. Ở Nhật bản, mỗi khu vực của đất nước mặt trời mọc này cũng có một đặc sản và văn hóa thưởng thức trà riêng biệt.

Rất nhiều nhiều loại trà của đất nước này đã trở thành một tiêu chuẩn chất lượng trong đánh giá, kiểm định trà trên khắp toàn cầu. Dưới đây là một số loại trà xanh tiêu biểu tại Nhật Bản.

Trà mới (Shincha)

Vào mùa đông ở Nhật Bản rất lạnh giá. Băng tuyết trùm lên tất cả các trang trại trồng chè. Lúc này, những cây chè tạm thời ở trạng thái ngừng hoạt động và lớn lên. Đồng thời vị ngon cơ bản thứ năm, umani của những lá chè được ủ kín. Khi thời tiết ấm lên, cây chè thức dậy, phát triển các chồi bíp, hương vị chè trở nên bung tỏa mạnh mẽ hơn. Mùa thu hoạch chè mới phụ thuộc vào thời tiết, thường thì qua một quãng thời gian lạnh lẽo, khi trời vừa ấm lên.

Những lá trà được hái đầu tiên rất tươi ngon và ngọt ngào, được người dân Nhật Bản gọi bằng cái tên thông dụng “ichibancha” hơn là shincha. Ở Nhật có quan niệm rằng những ai uống loại trà mới được chọn vào ngày thứ 88 sau ngày xuân phân (04 tháng 2) sẽ có thể có một năm dồi dào sức khỏe. Shincha giàu axit amin, vitamin và hầu hết chỉ được phân phối tại thị trường Nhật Bản.


Đối với những người sành trà ở Nhật Bản không thể không biết tới Gyokuro, một loại trà có vị ngon tuyệt hảo, nhưng kabuse sencha cũng là một loại trà ngon không kém. Người dân che cây chè và cho chúng phát triển trong bóng râm khoảng 2 tuần trước khi thu hoạch. Đây là một cách bảo vệ các chồi non khỏi ánh nắng gay gắt của mặt trời. Nhờ đó mà trà ít đắng và có thêm vị ngon ngọt sắc nét. Kabuse sencha rất thơm ngon và có màu sắc trông giống rong biển sau khi được ủ bằng nước nóng. Người dân Nhật Bản thường thưởng thức loại trà này với cơm ăn chung với nước tương.

Trà pha gạo lứt rang (Genmaicha)

Loại trà xanh mà được trộn lẫn với gạo lứt rang lên, nhờ đó có vị ngọt của những lá trà ngon và hương thơm hấp dẫn của gạo còn nguyên lớp vỏ cám bổ dưỡng. Trà pha gạo lứt rang phù hợp với những người mới làm quen với trà và có giá cả rất phải chăng. Đây là một cách tăng cường hương vị đặc biệt, cũng như bổ sung chất dinh dưỡng trong một thức uống thông dụng sau bữa tối.  

Genmaicha còn được gọi là “trà bỏng ngô”, được người Nhật Bản chế ra vào thời kỳ kinh tế còn gặp khó khăn. Đó cũng là lý do khiến trà pha gạo lứt rang được mệnh danh là “trà cho người bình dân”. Trước kia, những người ăn chay thích dùng trà genmaicha. Tuy nhiên, ngày nay, trà đã trở nên thông dụng trong các tầng lớp khác nhau của xã hội. Lá trà genmaicha có màu vàng sáng, vị ngon nhất khi được ủ trong nước nóng khoảng 30 giây.

Trà xanh rang (Houjicha)

Chính là loại trà cuối mùa thường có vị đắng cũng như chất lượng giảm sút so với những lá trà đầu tiên. Do vậy, từ những năm 1920, một số nông dân Nhật Bản đã phát hiện ra rằng nếu rang lá chè lên, vị ngọt sẽ xuất hiện và được tăng cường. Houjicha được rang trong một nồi sứ trên than, nên có vị hơi giống caramel. Người phương Tây rất thích trà loại hai được rang lên bởi hương vị của nó gợi nhớ đến cà phê rang. Kể cả trẻ em và người già cũng có thể dùng houjicha do trà có mức độ caffeine thấp và hương vị khá dễ chịu. Trà được bán với giá cả phải chăng. Thưởng thức houjicha cũng nên là một khởi điểm chúng ta nên làm quen nếu muốn khám phá văn hóa trà Nhật.


Bột trà xanh (Matcha)

Cuối cùng là loại trà nổi tiếng bậc nhất trong các loại trà Nhật Bản là Matcha loại tinh bột trà xanh được sử dụng trong các nghi lễ truyền thống. Người dân xứ sở mặt trời mọc coi matcha là biểu tượng của bình an và tĩnh lặng. Điều này bắt nguồn từ câu chuyện thời các samurai xung đột, các chiến binh không thể lọt qua cánh cánh cửa nhỏ của phòng trà với thanh kiếm của họ, vì vậy tất cả các loại vũ khí bị bỏ lại bên ngoài.

Những lá chè chọn sử dụng để chế biến thành matcha được che ánh nắng mặt trời ít nhất 20 ngày trước khi thu hoạch. Các búp chè ngon nhất sẽ được chọn để xay thành bột mịn. Nhiều người trên thế giới vẫn trung thành với bột trà xanh, vì thế matcha được sản xuất với số lượng lớn. Trong nhà bếp, matcha được sử dụng để chế biến một số món ăn, trong đó tiêu biểu nhất là kem trà xanh và bột ngũ cốc.